امروزه شاخههای مختلف ورزشی از تنیس و اسکی تا شنا، دوچرخهسواری و گلف تحت تأثیر انقلاب فناوری نانو قرارگرفتهاند که عمدتاً بهمنظور افزایش عملکرد ورزشکار بوده است. در حال حاضر از فناوری نانو در ورزش هایی مانند فوتبال با اهداف و رویکردهای بسیار متفاوتی از فناوری نانو استفاده میشود.
این سطح از فناوری مولکولی، توانایی تغییر چشماندازهای ورزشی را خواهد داشت. سؤال اینجاست که آیا باید اجازه دهیم که این اتفاق رقم بخورد یا خیر؟
جایگاه فناوری نانو در ورزش کجاست؟
فناوری نانو در ورزش میتواند سبب افزایش دوام توپهای تنیس، تولید چوبهای قویتر هاکی و اسکی، ساخت لباسهای شنا با خاصیت هیدرودینامیکی بیشتر و همچنین کاهش وزن چارچوب دوچرخه تااندازهای که بتوان آن را با یک انگشت نگه داشت، بشود.
بهعنوانمثال، نسبت استحکام به وزن چارچوبهای (Frame) دوچرخه ساختهشده از الیاف کربن ۱۸ درصد بیشتر از چارچوب آلومینیومی و ۱۴ درصد بیشتر از چارچوب از جنس استیل است.
رزینها (ساختار ماتریسی پیونددهندهی الیاف کربن) اغلب حاوی نانولولههای کربن هستند. این عوامل در کنار هم باعث میشوند تا چارچوبهای ساختهشده از الیاف کربن نهتنها محکم بلکه درعینحال سبک باشند.
نتایج تحقیقات دکتر جیمز سی مارتین نشان میدهد که وزن کم و سبک بودن تجهیزات مربوط به یک دوچرخهسوار حرفهای در بازده ورزشی او بسیار تأثیرگذار است.
در لباسهای شنای Speedo’s LZR Racer که در المپیک ۲۰۰۸ پکن توسط ورزشکاران استفاده میشد و بیش از ۹۰ درصد دریافتکنندگان مدالهای طلا از این لباس استفاده میکردند، از نانو ذراتی استفادهشده بود که نهتنها سبب ایجاد خاصیت ضد آب در لباسهای شنا میشد، بلکه به دلیل خواص ساختاری منحصربهفرد پلیاورتان خاصیت شناوری لباس افزایش و کشیدگی لباس شنا کاهش مییافت.
پس از آنکه ۱۶۸ رکورد ورزشی توسط شناگرانی که از لباسهای شنای نانو فناورانه استفاده میکردند، شکسته شد، مقامات ورزشی استفاده از این لباسها را ممنوع کرده و بهرهمندی از این مزایا را از رقابت جوانمردانه به دور دانستند.
آنچه در این مورد مزیت ناعادلانه» نامگرفته است را میتوان بهطور کامل به فناوری نانو نسبت داد. به همین دلیل مقامات ورزشی و نهادهای بینالمللی میتوانند بر روی این موضوع بحث کرده و یک خطمشی صحیح برای استفاده از این فناوری در ورزش ترسیم کنند.
برای آشنایی با عملکرد لباس های شنا speedo فیلم زیر را مشاهده نمائید.
در جدول زیر بعضی از مزیتهای استفاده از فناوری نانو در ورزش ذکرشده است:
فناوری نانو در ورزش، نهتنها میتواند سطح رقابت را بالا ببرد، بلکه میتواند بهعنوان یک قاعده کلی به اصلاح و بهبود ورزش کمک کند. تنها مشکل اینجاست که ما باید در یک مسیر اخلاقی از این فناوری استفاده کنیم.
منبع