بسم الله الرحمن الرحيم
اگر چه بنا بود كه بحث تفاوت فعل طبيعی با فعل اخلاقی را رها كنيم و
وارد بحث نسبيت اخلاق بشويم ، ولی از باب اينكه به مطالبی برخورد كرديم‏
كه ديديم اگر در اينجا ذكر نكنيم باقی می‏ماند ، مجبوريم كه باز به همين‏
بحث بپردازيم . در مجموع ، نظرياتی عرض شد كه بايد توضيح بيشتری بدهيم‏
و نظريات ديگری را هم بيان كنيم .
برای هر كس كه در تربيت بحث می‏كند لازم است كه در اين مطلب تحقيق‏
نمايد تا ريشه و مبنای فعل اخلاقی انسان را به دست آورد . نظريات مذكور
، بعضی را ديديم كه معيار فعل اخلاقی را ايصال نفع به غير تلقی كردند ،
برخی فعل اخلاقی را فعلی دانستند كه از احساسات نوع دوستانه سرچشمه گرفته‏
باشد ، و بعضی آن را فعلی دانستند كه از احساسات طبيعی ناشی نشده باشد .
در واقع اين سه گروه ، اخلاق و فعل اخلاقی را از مقوله محبت می‏دانند ، و
گمان