باشد ، عقلش مستقل باشد ، دارای قدرت نقد و انتقاد باشد و بتواند مسائل‏
را تجزيه و تحليل كند . آدمی كه از اين موهبت بی‏بهره است هيچ است .
اين يك آيه بود كه چون آيات قرآن در اين باب زياد است و اگر
بخواهيم عرض كنيم چند جلسه فقط بايد درباره آيات قرآن صحبت كنيم ،
همين مقدار به عنوان نمونه كافی است .

تعقل در سنت

در سنت اسلامی و بالخصوص در روايات شيعی نيز به عقل و تعقل اهميت‏
زيادی داده شده است . و يكی از مزايای روايات شيعی بر روايات غير شيعی‏
اهتمام بيشتری است كه در روايات شيعی به عقل شده است ، و به آن تكيه‏
گرديده است . و به همين دليل نويسندگان اجتماعی امروز حتی اهل تسنن‏
اعتراف دارند كه در دوره اسلام ، عقل شيعی هميشه قويتر از عقل سنی بوده‏
است . احمد امين كتاب معروفی دارد به نام " فجرالاسلام " و " ضحی‏الاسلام‏
" و " ظهرالاسلام " و " يوم‏الاسلام " كه فجرالاسلام يك جلد است ،
ضحی‏الاسلام سه جلد ، ظهرالاسلام چهار جلد ، و يوم الاسلام يك جلد كه مجموعا
می‏شود نه جلد . كتاب ، خيلی فنی است و البته از نظر شيعه دارای نقاط
ضعف فراوانی است و حتی عده‏ای آن را يك كتاب ضد شيعی تلقی می‏كنند ،
ولی از نظر علمی بدون شك از كتابهای بسيار پرمغز است . او با اينكه‏
معروف است كه ضد شيعی است ، در اين كتاب به اين جهت اعتراف دارد كه‏
عقل شيعی عقل استدلالی است و در تمام ادوار ، عقل شيعی استدلالی‏تر بوده‏
است ، و