پاورقی : . 1 بحارالانوار . 128 / 78 . 2 مقتل خوارزمی . 6 / 2 . 3 لهوف / . 69 . 4 بحارالانوار 192 / 44 چاپ جديد . . 5 تاريخ يعقوبی . 246 / 2
روی زمين حركت كند يا نكند ، و اگر نباشد حركت كردن روی زمين حيات
نيست .
به همين تعبير شعار معروف حضرت سيدالشهداء است كه در روز عاشورا
فرمود : « الموت اولی من ركوب العار » ( 1 ) . مرگ از متحمل شدن يك
ننگ بالاتر است . يعنی من فقط عزت میخواهم . يا اين جمله ايشان :
« هيهات منا الذلة » ( 2 ) كه شعار ديگری است در آن روز ، و تعبيرات
ديگری كه در خلال عاشورا زياد گفتند ، و هيچ مطلبی جز اين مطلب در خلال
تاريخ عاشورا موج نمیزند . « انی لا اری الموت الا سعادش و لا الحياش مع
الظالمين الا برما » ( 3 ) . و جزء كلماتی كه از ايشان ذكر كردهاند اين
است : « موت فی عز خير من حياش فی ذل » ( 4 ) . مردن با عزت از زندگی
با ذلت بهتر است .
تعبير ديگر كه به مطلب ما نزديكتر است باز از ايشان است : « الصدق
عز و الكذب عجز » ( 5 ) . از آن جهت انسان بايد راستگو باشد كه راستی
برای انسان عزت است ( در اينجا راستی مبنای عزت قرار گرفته ) و دروغ
گفتن عجز و ناتوانی است ، آدم ناتوان دروغ میگويد ، آدم قوی كه دروغ
نمیگويد .
در نهج البلاغه جمله دوم از حكم چنين است : « ازری بنفسه من استشعر
الطمع » . يعنی آن كسی كه طمنع را شعار خود قرار داده ،
پاورقی : . 1 بحارالانوار . 128 / 78 . 2 مقتل خوارزمی . 6 / 2 . 3 لهوف / . 69 . 4 بحارالانوار 192 / 44 چاپ جديد . . 5 تاريخ يعقوبی . 246 / 2 |