دائما بايستند كف پايشان می‏سوزد . نظير اين وضع برای كودكانی پيش می‏آيد
كه مورد ملامت بزرگتران به علل مربوط به اعضای جنسی خود قرار می‏گيرند .
اين ملامتها بعدها آنان را مشوش كرده و در زندگی جنسی بدبخت می‏سازد " (
1 ) .

ترس ، عامل جلوگيری از طغيان

اينجا يك توضيحی لازم است : در مسأله عامل ترس و ارعاب ، چه در
تربيت فردی كودك و چه در تربيت اجتماعی بزرگسال ، يك بحث اين است‏
كه آيا ترس و ارعاب عامل تربيت - به مفهوم پرورش و رشد دادن - است ؟
و آيا ترس می‏تواند عامل رشد دهنده روح انسان باشد ؟ نه ، نقش ترس اين‏
نيست كه عامل رشد دهنده باشد . ولی يك بحث ديگر اين است كه آيا عامل‏
ترس جزء عواملی است كه بايد برای تربيت كودك يا تربيت اجتماع از آن‏
استفاده كرد يا نه ؟ جواب اين است : بله ، ولی نه برای رشد دادن و
پرورش استعدادها بلكه برای بازداشتن روح كودك يا روح بزرگسال در اجتماع‏
از برخی طغيانها . يعنی عامل ترس عامل فرونشاندن است ، عامل رشد دادن و
پرورش دادن استعدادهای عالی نيست ولی عامل جلوگيری [ از رشد ]
استعدادهای پست و پائين و عامل جلوگيری از طغيانها هست .

لزوم آگاهی كودك از علت تشويق يا تهديد

بنا بر اين در مواقعی ، از عامل ترس بايد استفاده كرد . در عين اينكه‏
ما عامل ترس را عاملی رشد دهنده و پرورش دهنده نمی‏دانيم

پاورقی :
. 1 او بيشتر روی مسأله اخلاق جنسی و آزادی در مسائل جنسی تكيه دارد .