بسم الله الرحمن الرحيم
بحث ما درباره عوامل تربيت بود . درباره چند عامل بحث كرديم و حال‏
دنباله بحث :
يكی از عواملی كه خيلی ساده است ولی شايد كمتر به آن توجه می‏شود ،
عامل كار است . كار از هر عامل ديگری اگر سازنده‏تر نباشد نقشش در
سازندگی كمتر نيست . انسان اينجور خيال می‏كند كه كار اثر و معلول انسان‏
است ، پس انسان مقدم بر كار است ، يعنی چگونگی انسان مقدم بر چگونگی‏
كار ، و چگونگی كار تابع چگونگی انسان است ، و بنابراين تربيت بر كار
مقدم است . ولی اين درست نيست ، هم تربيت بر كار مقدم است و هم كار
بر تربيت . يعنی اين دو ، هم علت يكديگر هستند و هم معلول يكديگر ، هم‏
انسان سازنده و خالق و آفريننده كار خودش است ، و هم كار و نوع كار
خالق و آفريننده روح و چگونگی انسان است .