فرق تربيت و اخلاق
تربيت با اخلاق تفاوتی دارد ، با اينكه اخلاق هم خود نوعی تربيت است و به معنی كسب نوعی خلق و حالت و عادت میباشد . فرق بين تربيت و اخلاق چيست ؟ تربيت همانطور كه قبلا گفته شد مفهوم پرورش و ساختن را میرساند و بس . از نظر تربيت فرق نمیكند كه تربيت چگونه و برای چه هدفی باشد . يعنی در مفهوم تربيت ، قداست نخوابيده كه بگوئيم " تربيت " يعنی كسی را آنطور پرورش بدهند كه يك خصايص مافوق حيوان پيدا كند ، بلكه تربيت جانی هم تربيت است ، و اين كلمه در مورد حيوانات نيز اطلاق میشود . يك سگ را هم میتوان تربيت كرد ، اعم از اينكه تربيت شود برای اينكه با صاحبش رفتار خوبی داشته باشد ، يا برای گله كه گرگ را بگيرد و يا برای اينكه خانه را پاسبانی كند . همه تربيت است . اين لژيونهايی كه اغلب كشورهای استعماری از افراد جانی تأسيس میكنند و اينها را كمی هم به اصطلاح جانیتر بار میآورند كه باكی از هيچ چيز نداشته باشند و هر فرمانی را بدون اينكه فكر كنند درچه زمينهای است اجرا كنند ، كارشان تربيت است . اما در مفهوم " اخلاق " قداستی نهاده شده است ، و لهذا كلمه " اخلاق " را در مورد حيوان به كار نمیبرند . مثلا وقتی اسبی را تربيت میكنند ، نمیگويند كه به او اخلاق تعليم میدهند . اخلاق اختصاص به انسان دارد و در مفهومش نوعی قداست خوابيده است . لهذا اگر بخواهيم با اصطلاح صحبت كنيم بايد بگوييم فن اخلاق و فن تربيت يكی نيست و دو تاست . فن تربيت وقتی گفته میشود كه منظور مطلق پرورش باشد به هر شكل ، اين ديگر تابع