نگهداری می‏كند . « واذا كانت جبانة فرقت من كل شی‏ء يعرض لها » ( 1 ) .
و اگر ترسو و جبان باشد از هر حادثه‏ای كه پيش می‏آيد كنار می‏كشد و احتياط
می‏كند .

پاسخ

ابتدا مطلبی را عرض می‏كنم ، اگر چه اگر اين مطلب را بگويم ممكن است‏
خيال كنيد كه من می‏خواهم بگويم كه اين حديث چندان قوی نيست . ولی‏
اينطور نيست . ما بايد ببينيم كه اين جمله ، اولا معنی و مفهوم واقعيش‏
چيست و حضرت چه می‏خواهد بگويد ؟ ثانيا آيا با ساير تعليماتی كه در متن‏
اسلام هست و از آن جمله كلمات خود ايشان وفق می‏دهد يا نه ؟ مقدمه‏ای كه‏
می‏خواهم عرض كنم اين است :
تعبيری دارند علمای ادب - و غير علمای ادب هم اين حرف را می‏زنند - و
آن اين است كه می‏گويند در تعبيرات زبان عربی ( در فارسی هم لابد هست ،
و در هر زبانی هست ، چون در واقع مربوط به بشر است نه مربوط به يك‏
زبان خاص ) در الفاظی كه مربوط به حالات روانی انسان است ، گاهی لفظ را
به كار می‏برند نه به اعتبار خود آن حالت‏روانی ، بلكه به اعتبار اثری كه‏
معمولا در آن حالت روانی از انسان سرمی‏زند . مثلا مهربانی . خود مهربانی‏
يا رحم ( در زبان عربی ) يك حالت روانی است ، و احساسی است در انسان‏
. گاهی اين كلمه به كار برده می‏شود در مورد خود اين احساس به

پاورقی :
. 1 نهج‏البلاغه فيض‏الاسلام ، حكمت . 226