پاورقی : . 1 سوره قلم ، آيه 10 و . 11
در خود قرآن دو آيه داريم كه كاملا مطلب را روشن میكند : « و لا تطع كل
خلاف مهين هماز مشاء بنميم »( 1 ) . سخن افراد زياد سوگندخور پست را
گوش مكن . تكيه روی مهانت و پستی است ، و در واقع شايد گفته میشود كه
زياد سوگند خوردن ناشی از پستی است ، انسانی كه در خود احساس عزت كند
، پشتوانه حرفش را اينقدر سوگند قرار نمیدهد . و لذا سوگند خوردن ،
دروغش حرام است . راستش هم امر مكروهی است .
و از اين صريحتر ، آيه « و لقد كرمنا بنی آدم و حملناهم فی البر و
البحر و رزقناهم من الطيبات و فضلناهم علی كثير ممن خلقنا تفضيلا » است
. ما مكرم داشتيم بنیآدم را . گرامی داشتن دو جور است . يك وقت مثل
گرامی داشتن انسانی است انسان ديگر را . اين بر میگردد به يك امر
قراردادی و اعتباری . مثلا وقتی كه شما وارد بر منزل من میشويد ، من دو
جور عكسالعمل میتوانم داشته باشم : يكی اينكه چندان اعتنايی به آمدن و
رفتن شما نكنم ، و دوم اينكه با شما در عمل محترمانه رفتار كنم و تواضع
نمايم . ولی وقتی كه خدا میگويد : " « و لقد كرمنا »" معلوم است كه
مقصود اين نيست كه در يك معاشرتی كه با انسان داشتيم او را احترام
كرديم و بالا دست موجودات ديگر نشانديم . مقصود اينست كه ما در خلقت و
آفرينش ، او را مكرم قرار داديم ، يعنی اين كرامت و شرافت و بزرگواری
را در سرشت و آفرينش او قرار داديم ، اصلا كرامت و عزت و بزرگواری
جزئی از سرشت انسان و در سرشت انسان است . اينست كه انسان اگر خود را
آنچنان
پاورقی : . 1 سوره قلم ، آيه 10 و . 11 |