عاقبت بينی
شخصی آمد خدمت رسول اكرم و عرض كرد : يا رسولالله ! به من نصيحتی و موعظهای بفرمائيد . نوشتهاند كه ايشان سه بار اين جمله را تكرار كردند ، فرمودند : آيا اگر من بگويم تو به كار میبندی ؟ گفت : بله . ( البته اين تكرار برای اين بود كه جملهای كه میخواستند بگويند ، بيشتر در ذهنش رسوخ پيدا بكند و بفهمد كه جمله با ارزشی است و نبايد فراموش بكند ) . بعد فرمود : « اذا هممت بامر فتدبر عاقبته » ( 1 ) . هرگاه میخواهی كاری را انجام دهی ، اول درباره عاقبت آن كار تدبر كن ، بعد تصميم بگير . اساسا لغت تدبر كه از ماده " دبر " هست ، همان مفهوم عاقبت بينی را دارد . " تدبر " و " ادبار " از يك ماده هستند . اقبال و ادبار كه ما میگوئيم ، " اقبال " رو آوردن است و " ادبار " پشت كردن . " تدبر " معنايش اين است كه انسان آن نهايت امر ، آن عاقبت كار ، و آن پشت سر كار را ببيند تنها چهره كار را نبيند . هر كاری يكپاورقی : . 1 بحار . 339 / 71