پاورقی : . 1 [ بقيه مطلب روی نوار ضبط نشده است ] .
ضعيف است . اينها دو قوه است ، منتها كار اراده اين است كه طرحهای
عقل را اجرا میكند . گاهی عقل انسان به يك چيزی حكم میكند كه در حال
حاضر هيچگونه ميلی نسبت به آن وجود ندارد ، يعنی تمايلات ، همه در جهت
عكس است . ميل اساسا آينده سرش نمیشود ، و اين خصوصيت ميل است . ميل
همان است كه در بچه است . بچه وقتی كه يك غذايی را میخواهد ، الان
میخواهد ، و وقتی به او میگويند : حالا اين را نخور تا حالت خوب شود ،
بعدها زيادش را میخوری ، چون فكرش را ندارد ، لج میكند كه نه ، من همين
الان بايد بخورم .
ميل به زمان حال تعلق میگيرد . يعنی اشتهای غذای چهل سال ديگر اكنون
وجود ندارد ، آن اشتهايی كه وجود دارد متعلق به زمان حال است . ولی عقل
میگويد : رب اكلة منعت من اكلات . اين يك خوردن مانع صد تا خوردن ديگر
در آينده میشود . با اينكه الان ميلی نسبت به آن وجود ندارد ، ولی فكر
میكند ، ترجيح میدهد و انتخاب میكند .
مسئله ديگر وابسته بودن اراده است به جايی . اصلا مسئله مهم در جبر و
اختيار اين است كه آيا اراده خودش به جايی بسته هست يا نيست ؟ ( 1 )
. . .
پاورقی : . 1 [ بقيه مطلب روی نوار ضبط نشده است ] . |