جمال دوستی در انسان ، با توجه به اين نكته كه حس زيبايی و جمال در
انسان منحصر و محدود به جمال حسی و زيبايی جسمانی نيست .

دين ، تنها ضامن اجرای اخلاق

در اينجا به اين مطلب می‏رسيم كه آيا اخلاق منهای دين می‏تواند وجود
داشته باشد يا نه ؟ اگر هم بتواند وجود داشته باشد ، دين ، مؤيد و نيرو و
پشتوانه‏ای برای اخلاق می‏شود . بعضی‏ها حتی خود فرنگی‏ها چنين نظر داده‏اند كه‏
اخلاق منهای دين پايه‏ای ندارد . داستايوفسكی نويسنده روسی می‏گويد : " اگر
خدا نباشد همه چيز مباح است " . مقصودش اينست كه هيچ چيز ديگری كه‏
بتواند واقعا مانع انسان از انجام اعمال ضد اخلاقی شود نيست . او نظريه‏
كانت و ديگران را در اين زمينه قبول ندارد ، و منظورش از " اگر خدا
نباشد " " اگر دين نباشد " است .
تجربه نشان داده كه آنجا كه دين از اخلاق جدا شده ، اخلاق خيلی عقب‏
مانده است . هيچيك از مكاتب اخلاقی غيردينی در كار خود موفقيت‏
نيافته‏اند . قدر مسلم اينست كه دين لااقل به عنوان يك پشتوانه برای اخلاق‏
بشر ضروری است . اينست كه داد و فريادشان در اين زمينه بلند است - با
تعبيرات مختلف - كه بشر هر اندازه كه از لحاظ صنعت و تمدن پيش رفته ،
از نظر اخلاق عقب مانده است . چرا ؟ زيرا مكاتب اخلاقی وجود نداشته .
مكاتب اخلاقی كه از قديم بوده بيشتر مذهبی بوده و بس ، و به هر نسبت كه‏
دين و ايمان ضعيف گرديده عملا ديده شده است كه اخلاق بشر پائين آمده .
اينست كه برای ايمان ، لااقل به عنوان پشتوانه‏ای برای اخلاق