پاورقی : . 1 حكمت . 441 . 2 تحفالعقول ( با ترجمه ) ، ص 512 ، حديث . 14
مثلا حديثی است در نهجالبلاغه كه میفرمايد : « من كرمت عليه نفسه هانت
عليه شهواته » ( 1 ) آنكه نفسش برايش عزت و شرف داشته باشد و احساس
شرافت و كرامت برای نفس خود كند ، شهوات در نظرش خوار است ، يعنی
اگر اين حس در انسان پيدا شود زود شهوت پرستی را رها میكند . انسان را
ارجاع میدهد به خودی در درون خودش كه به " خود " ت توجه كن ، " خود
" تو يك مقام عالی دارد و برتر است از اينكه آلوده به اين چيزها شود .
مثل اينست كه كسی را به تابلوی بسيار زيبايی كه دارد آگاه میكنيم كه "
میدانی اين تابلو چه تابلويی است ؟ ! خيلی عالی و فوقالعاده است ، حيف
است اينجا باشد كه گرد و غبار و دود بگيرد " . تا آن را نمیشناسد
اهميت نمیدهد ، ولی وقتی كه شناخت فورا آن را حفظ میكند .
حديث ديگر از امام هادی است : « من هانت عليه نفسه فلا تأمن شره » (
2 ) بترس از آدمی كه خودش برای خودش قيمت ندارد ، آن كسی كه حس
كرامت نفس ، اين سرمايه عظيم را از دست داده . از چنين آدمی بترس .
آدمی كه احساس شرافت و كرامت در خود نمیكند ، از شر او ايمن مباش .
در آن حديث معروف عقل و جهل در تحف العقول ( صفحه 389 ) چنين آمده :
« لا دين لمن لا مروش له » . كسی كه مردانگی ندارد دين ندارد . ( دعوت به
مردانگی ، خود دعوت به نوعی " خود " است ). « و لا مروش لمن لا عقل له»
. و آنكه عقل نداشته باشد نمیتواند مردانگی داشته باشد. « ان اعظم الناس
قدرا من لا يری الدنيا لنفسه خطرا » .
پاورقی : . 1 حكمت . 441 . 2 تحفالعقول ( با ترجمه ) ، ص 512 ، حديث . 14 |