حديثی از امام سجاد عليه‏السلام نقل شده كه از ايشان سؤال شد : « من اعظم‏
الناس خطرا ؟ » از همه مردم مهمتر و با شخصيت‏تر كيست ؟ « قال : من لم‏
ير الدنيا خطرا لنفسه » ( 1 ) آنكسی كه تمام دنيا را با نفس خود برابر
نمی‏بيند ، يعنی برای نفس خود عزت و شرافتی قائل است كه اگر تمام دنيا
را در يك كفه ترازو بگذارند و شرافت و كرامت نفس را در كفه ديگر ،
حاضر به معامله نيست .
احاديثی درباب كرامت خوانديم ، از جمله حديثی از تحف العقول از
حضرت سجاد عليه‏السلام كه فرمود: « من كرمت عليه نفسه هانت عليه الدنيا»
( 2 ) هر كه نفس او برايش بزرگوار بود دنيا در نظرش كوچك می‏شود .
هميشه انسان در مقابل چيزی كه دارد ، آنچه كه ندارد [ و كم ارزش‏تر است‏
] برايش بی اهميت است . انسان اگر چيزی نداشته باشد ، همه چيز
نمی‏تواند برای او بی اهميت باشد ، ولی وقتی يك شی‏ء بهتر و عظيم‏تری را
دارد ، آنچه ندارد برايش مهم نيست . می‏خواهد بفرمايد كه انسان اگر
كرامت نفس خودش را دريابد و احساس كند ، تمام دنيا در نظرش خوار و
كوچك است .
در نهج‏البلاغه خطبه 85 ، دو جمله است - كه باز بر همين مسئله كرامت و
عزت تكيه دارد - كه راستی و راستگويی ، شرف و كرامت است برای بشر ، و
دروغ سقوط و پستی : « الصادق علی شفا منجاش و كرامة ، و الكاذب علی شرف‏
مهواش و مهانة » . راستگو مشرف بر نجات و كرامت و بزرگواری است ، و
دروغگو در پرتگاه خواری و سقوط .

پاورقی :
. 1 فی رحاب ائمة اهل البيت ، ج 4 ، ص . 76
. 2 تحف‏العقول ، ص . 288