پاورقی : . 1 سوره فتح ، آيه . 29
« فی وجوههم من اثر السجود ذلك مثلهم فی التوراش ومثلهم فی الانجيل كزرع
اخرج شطأه فازره فاستغلظ فاستوی علی سوقه يعجب الزراع ليغيظ بهم الكفار
( 1 ) .
آيه عجيبی است . میفرمايد حضرت محمد صلی الله عليه وآله پيامبر
خداست ، و آنان كه با او هستند ( نه پيغمبر تنها ، پيغمبر و آن اصحاب
تربيت شدهاش . اول صفتی كه ذكر میكند ، قدرت و نيرويشان در مقابل دشمن
است ) اشداء علی الكفار در مقابل كافران و معاندان ، سخت ، محكم و با
صلابت هستند ، رحماء بينهم در ميان خودشان مهربانان ، پرعاطفهها و
پرمحبتها میباشند . اين دو قسمت مربوط به جنبه منفی و مثبت در برخوردها
و روابط اجتماعی با دشمن و دوست است . البته ملاك دوست و دشمن ، دوست
و دشمن شخصی نيست ، دوست و دشمن مسلكی و انسانی است . بعد فورا میآيد
دنبال عبادت . اگر فقط همين را گفته بود ، آنوقت میشد مثل مكتبهای
اجتماعی امروز . ولی فورا میآيد دنبال " المستغفرين بالاسحار " : تراهم
ركعا سجدا . همين اشداء علی الكفار ، همينها كه در ميدان جنگ آنچنان
شيرهای با صلابت هستند و در ميدان اخلاق اينقدر مهربان میباشند ، در خلوت
عبادت ، راكع ، ساجد و نيايشگرند و از خدا فضل و رحمت میخواهند . در
چهرههای اينها آثار سجده را میبينی . از خدا فضل و رضا و خشنودی میخواهند
، از همان رضوان من الله اكبر كه اندكی از آن از همه بهشتها بالاتر است .
باز دو مرتبه میآيد سراغ نقش اجتماعيشان : مثلشان در تورات آن بوده
پاورقی : . 1 سوره فتح ، آيه . 29 |